Na wzgórzu wznosi się królewski zamek i katedra. Nazwa Wawel pochodzi od słowa „wąwel” oznaczające miejsce suche, umiejscowione pośród mokradeł. Katedra Wawelska została poświęcona w 1364 r. za czasów Kazimierza Wielkiego. Była miejscem koronacyjnym królów Polski. Odbyło się w niej aż 37 koronacji. Pierwsza w 1320 r. (W. Łokietek) ostatnia w 1733r. Jest też miejscem pochówku władców Polski oraz zasłużonych osób. Wybudowana za Zygmunta Starego kaplica Zygmuntowska jest perłą architektury renesansowej.
Obok katedry znajduje się Zamek Królewski – siedziba władców. Przebudowany za czasów Jagiellonów stał się w XVI wieku najokazalszą renesansową rezydencją królewską. Został zniszczony w XIX wieku podczas zaborów, W okresie XX-lecia międzywojennego przebywał tu Prezydent Ignacy Mościcki, a w czasie II wojny światowej Hans Frank.
Smocza Jama-jaskinia o dł. 81 m. rozpoczyna się na terenie zamku. Kręconymi schodami o dł. 21 m. schodzi się do pieczary-największa o długości 25 m i wysokości do 10 m.